Malbat kolundan olan bazı köyler ve yerleşkeler

Redkan aşireti de diğer aşiretler gibi çeşitli kollardan, kabilelerden ve ailelerden meydana gelmektedir. Aileler sülaleleri, sülaleler kabileleri, kabileler ise aşiretleri meydana getirir.

Mıstekalo Kılamı Redkiler Üzerine Mi?

Anonim olup tarihi bilinmeyen Mıstekalo kılamı, Şeroyê Bıro ve Delil Dilaner tarafından okunmuştur. Kılam, Mıstekalo köyünde yaşanmış bir savaşı anlatmaktadır.

Redkan büyüklerinden tarihi bilgiler 2 (Video)

Iğdır'ın Evci köyünden olan Sabri Malgaz (70), Redkiler hakkında bazı bilgiler veriyor. Sabri amca, Redki aşiretinin merhum liderlerinden Esê Beko'nun kardeşinin oğludur. 70 yaşında olan Sabri amca, tarihi bilgiler konusunda bizlere çok yardımcı oluyor. Ses kaydını Êla Redkan takipçileri için Türkçeye çevirdik.

Redkan büyüklerinden tarihi bilgiler (Video)

Ağrı'nın Poxana (Sarıdoğan) köyünden olan Hacı Mehmet Damar, Redkiler hakkında bazı tarihi bilgiler veriyor. Ses kaydının bazı bölümlerini Êla Redkan takipçileri için Türkçeye çevirdik.

Tıllık ve Zıxçi Köyleri Toplantısı

Kars Digor Zıxçi ve Tıllık köylerinden, Redki aşiretinden ORUN, KAYA, İNCE ve GÜZEL aileleri, beş babada birleşirler.

Haritadan Ağrı Merkezde Redkilerin Yaşadığı Köyler

Êla Redkan'ın Ağrı merkezde yaşadığı köyler, harita üzerinden yuvarlak içerisine alınmıştır. Redkiler Ağrı merkezin hemen hemen tüm köylerinde yaşıyorlar. Yukarı yuvarlak içerisine alınan bazı köyler tamamıyla Redki, bazılarında yarı yarıya, bazılarında ise bir kaç hanedir.

Fenek

Fenek Muş Malazgirt'e bağlıdır.

Germaşov - Harmandöven

Germaşov (Harmandöven) Iğdır'a bağlıdır.

Hisarlı - Asarlı

Hisarlı, Edirne Enez'e bağlıdır.

Dormeliya Jorê - Yukarı Dörmeli

Dormeliya Jorê (Yukarı Dörmeli) Ağrı merkeze bağlıdır.

Seydibeg - Seydibey

Seydibey köyü, Van'ın Özalp ilçesine bağlıdır.

Şahabettin - Şabedin

Şahabettin köyü Erzurum Hınıs'a bağlıdır.

Tırtop - Günyurdu

Tırtop (Günyurdu) Muş Bulanık'a bağlıdır.

Emerê Loşo

Aliçeyrek - Aşkırag

Aliçeyrek (Aşkırag) köyü Erzurum Horasan'a bağlıdır.

Burnubulak - Bırnibılax

Burnubulak (Bırnibılax) Ağrı Tutak'a bağlıdır.

Kars Redkileri

Bu yazımız da Kars ve ilçelerin de kaç köyde Redki var, genelde hangi kabileler var, nerelerden buralara gelmişler ve nüfus bilgilerini vermeye çalışacağız.

Lo lo Mıho kılamı Redkilerindir (Video)

Erivan Radyosu ve Fatma İsa ile Kürtler arasında çok tanınan lolo Mıho kılamı, bir aşk kılamıdır. Digor Başköy'den bir nene, 30 yıl önce bu kılamı dinlediğin de, "bu kılam Redkilerin kılamıdır" demişti. Bunun Redki aşireti yaşlılarına sorup, kılamın hikayesini öğrendik.

Kumki kolundan olan bazı köyler ve yerleşkeler

Redkan aşireti de diğer aşiretler gibi çeşitli kollardan, kabilelerden ve ailelerden meydana gelmektedir. Aileler sülaleleri, sülaleler kabileleri, kabileler kolları meydana getirir. Aşiretleri ise kollar meydana getirir, yani aşiret olabilmek için en az iki kol yani kabilesi olması gerekiyor.  Redki aşiretinin başlıca büyük kolları şunlardır; Kumki, Memki, Çekemi, Heciya, Sılêmana (Hesepêxas), Torına Kosa, Torına Qewişa, Koseyi ve Torına Malbatê.  Bundan önce Malbat kolunu konu alan bir yazı hazırlamıştık. Bu yazımızın konusu ise Kumki koludur.

Redkilerin Rewandaki yüzlerce yıllık köylerinden: Şamiran

Rewan (Erivan) şehir merkezine 25-30 km uzaklıkta olan Şamiran köyü, Redki aşiretinin eski bir köyüdür. Şuan Muş, Erzurum, Ağrı, Kars ve Iğdıra dağılmış olan Mala Bello, Koseyi, Elesora ve Torına Mala Kose sülalelerinin köyüdür. Şamiran'ın yanındaki Saetıli köyü de de öyle. Ama, Seatıli köyünün şuan var mı yoksa yok mu bilemiyoruz.

Redkili Simalardan Eme Topalê (H. Ömer Şark)

Redki aşiretinin Iğdır'da çok tanınan merhum büyüklerinden Hacı Ömer Şark, ömrü boyunca hem ticari zekası ve hemde akrabacılığı ile örnek bir insan olmuştur. Ömrü boyunca Redki kimliğini öne çıkaran, Redkanlı akrabalarını hep takip eden Hacı Ömer Şark hakkında bir yazı yazmak boynumuzun borcu oldu.

Hacı Yusuf ve kardeşi Sımo'nun Rewan kaçışı

Redki aşiretinin Iğdırdaki kanaat önderlerinden merhum Hacı Ömer Şek'in (Eme Topal) dedesi Hacı Yusuf'un üç kardeşi varmış. Bunlar; Sımo, Hacı Mehmet ve Abdullah.

600 Yıllık Redki Köyü: Kaniya Dızê

Redkilerin en az 600 yıllık olan Kaniya Dızê köyü, yok olmuş bir köydür. Üç yıldır Ağrı, Muş ve çevre illerden bir çok Redkanlı aile bu köyden geldiklerini söylediler.

Redki Aşiretinin Erivandaki Bazı Köyleri ve Goş Savaşı - video

Redki aşiretinin Erivandaki bazı eski köyleri ve Moti ile Redki aşiretlerinin Muştan gelen Ermenilerle Erivan Goş köyündeki savaşı.

Kinyas Kartal'ın Redkiler hakkında anlattıkları

Bıruki aşireti ile Redki aşireti, yüzlerce yıl bugünki Ermenistan ve Azerbaycan topraklarında beraber yaşayıp, yüzlerce yıllık komşu olarak barış içerisinde yaşadılar. İki aşirette Rus desteği, Ermeni baskıları sonucu ata  topraklarını terk edip, Aras nehrinin bu tarafına geçmek zorunda kaldılar.

Redkanlıları konu alan bir film: Bêhna Kelmêşa

Karsda çekilen bu filmin konusu şöyledir:

Bir Rus asker, Redki aşiretinden Gozel isimli bir kadınla evleniyor. Redki aşireti Erivan'dan göç ettikten sonra, Gozel'de kocası ve oğlu Zahar'ı bırakıp göç etmek zorunda kalır.

Büyük Yazar Emerikê Serdar'ın Aşiretler Listesi

Ermenistanlı ünlü Kürt yazar Emerikê Serdar, vefatından önce Kürt aşiretleri ve kabilelerinin isimlerini derleyip, şahsi internet sitesinde yayınlamış.

Belgelerle Redkilerin İran Horasan'ına Sürgünü

Redkilerin 16. Yüzyılda Safevi Devleti tarafından Erivandan İran Horasan'ına sürgününü gösteren harita.

Redki Aşiretinin 1600 ve 1835'li Yıllarındaki Konumu

Dünyaca ünlü büyük Kürt tarihçi, yazar Mehrdad İzady'in "Kürtler" adlı kitabında, Kürt aşiretleri, aşiretlerin yaşadıkları yerler, sömürgeci devletler tarafından sürgün edildikleri yerler genişçe ele alınmıştır. Söz konusu kitapta, Redkan aşireti hakkında da bilgi verilmektedir.

Erivandan Kelbajar ve Laçine Hep Redkiydi - video

Erivanlı bir Redki, babasının Redki aşireti hakkında anlattıklarını anlatıyor.

Tızgi - Aşıtlar

Tızgi (Aşıtlar) köyü Erzurum Hasankale'ye bağlıdır.

Kocapınar - Axe

Kocapınar (Axe) Van Erciş'e bağlıdır.

Devlet Arşivlerinde Redki Aşiretinin Bekıra Kabilesi ve Bekiran Aşireti

Devlet arşivlerinde de geçer, büyüklerimizde çok iyi bilir. Aşağıdaki belgede de gördüğünüz gibi, Bekiran aşireti farklıdır, Redki aşiretinin Bekıra kabilesi farklıdır.

Goma Eyibê Çepê - Eyüpkomu

Goma Eyibê Çepê (Eyüpkomu) Eleşkirt'in Şêxa (Yağmurlu) köyüne bağlı bir mezradır.

Redki Aşiretinin Eski Köyleri

Şuan Ağrı, Kars, Ardahan, Iğdır, Muş ve Erzurum çevresinde 300 küsur köyde yaşayan Redkilerin tamamı yüz yıl öncesine kadar Rewan ovasında (Erivan-Iğdır) yaşıyordu. Artık Rewan doğumlu Redkiler hayatta değiller ama çocuklarına, torunlarına hangi köylerden geldiklerini anlatmışlar. Şuana kadar tespit ettiğimiz bazı eski Redki köyleri şunlardır:

Redki Aşiretinden Cafer Ağa Bütün Kürtlerin Lideri Seçildi (1847)

171 yıl öncesine (Aralık 1847) ait olan yukarıdaki Rus belgesine göre, Redki aşireti lideri Cafer Ağa, Rus sınırlarındaki bütün Müslüman Kürtlere lider tayin edilmiş. Ve bu bir yasa ile yapılmış.

Redki Aşiretindeki Torın Sülaleleri

Torın Kürtçe bir kelime olup, Türkçe anlamı soyludur. Eskiden kendi aşiretini yöneten ailelere, Kürtler torın demişler. Bu yazımızda Redki aşitetinin torınlarından bahsedeceğiz.

1897 Yılındaki Bir Kitaba Göre Redkiler

1897 yılında hazırlanan aşağıdaki kitapta, Kürt dili, Kürt aşiretleri ve Kürt nüfusu ile ilgili bilgiler verilmektedir. Kitapta Redkilerin yaşadığı yerler ve konumları hakkında da bilgiler verilmektedir.

Gravürlerde Redkan Aşireti

Fotoğraf makinası henüz keşfedilmediğin de (ve keşfedilip de henüz yaygınlaşmadığı dönemlerde), gezginler gördükleri toplumların, önemli şahsiyetlerin gravürlerini yaptırırlardı. Ağaç, metal ve benzeri bir maddenin yüzeyini değişik renkte boyalarla boyadıktan sonra yer yer kazıyarak, oyarak resim yapma ve bu kalıpla resim basma tekniği sanatına ve bu sanatla elde edilen resme, gravür denilmektedir.

Redki Aşiretine Mensup Genç Kızlar - 1880

Kürtler ve Kürt tarihi hakkında paylaştığı belgeler ve resimler ile meşhur Bitlisname Sitesi, bu hafta Redkan aşiretine ait, 1880 yılına ait bir fotoğraf paylaştı.

Redki aşiretinden bir ailenin Rewan kaçışı

Iğdır'dan, Redki aşiretinin meşhur ailelerinden Mala Xano'dan Hamit Cantepe'nin dedelerinin Rewan kaçışı hakkında Êla Redkan'a anlattığı bir olayı aşağıda sizlerle paylaşıyoruz.

Yer isimlerinde Redkilerin izi

Bu yazımız da Redkilerle ilgili yer ve mekan isimlerini vereceğiz.

Ermenistan'daki Qecerevat köyü, ismini şuan torunları Iğdır Pılur köyünde yaşayan Qecer Axa'dan almıştır. Bu köy, onun köyüydü. Ahmedê Gogê'nin doksanlı yıllarda çıkan "Dengê kal û bavê me" isimli kitabında bu köyün yıkıldığını şuan kullanılmadığını söyler.

Iğdır tarihi hakkındaki bir kitapta Redkiler

Nihat Taşdemir tarafından 1996 yılında çıkartılan Iğdır Tarihi adlı kitap, genel olarak herkesi Türk yapan, Türkleri abartılı bir şekilde öven bir kitaptır. Yerleşim yerlerini ve aşiretleri Türkleştirme haricinde, bazı aileler ve aşiretler hakkında da bilgiler vermiştir.

Erivan’da önce Kürtler vardı…

Bazı aydınlar ile siyasiler, Kürtler’i “Mezopotamyalı” şeklinde tanımlar. Gerçeklik ise, Kürt milletinin Anadolu’ya, İran’a ve Kafkasya’ya kadar yayılmış olduğudur.

Bir Redkinin Rewan'da Yaşadıkları

Redki aşiretinden Umut, atalarımızın yurdu Rewan'ı, oradaki köylerimizi, yaylarımızı, mezarlarımızı ziyaret etmek için birkaç yıl önce Rewan'a gider.

Me Ew Redkirin

Beriya vê nivîsê me di derbarê derketina navê Redkan de çend nivîs nivîsîbûn. Di vê nivîsê de jî emê cih bidine baweriyeke din a di derbarê derketina navê Redkan de. Ev baweriya ku di nava gel de berbelav e, cara yekem bi destê malpera Êla Redkan tê nivîsandin.

Redki Aşiretini Tanıyalım

420 yıl önce yazılan Şerefname'de, 161 yıl önce Mela Mahmudê Beyazıdi tarafından yazılan "Camî'yê rîsaliyan û h'îkayetan bi zimanê kurmancî"'de adı geçen Redki aşireti, 400 yıl önceki belgeler de adından söz ettirmiştir. Yüzlerce yıl önce kendilerini tasvir eden gravürler de Kürt Redki aşireti olarak geçer.  Şuan Ağrı, Kars, Iğdır, Muş, Erzurum, Ardahan ve Van'da,  350 küsur köyde yaşayan Redkilerin nüfusu, bir milyon civarıdır.

Redkilerin Revan'daki İzleri: Elegez Köyü

Redki aşirerinin Rewan'daki yüzlerce yıllık köylerinden Elegez Köyü ve Redki aşiretinin yaptığı Pıra Sonê (Sonê Köprüsü).

Redkanlılar Redkan ismini markalaştırıyor

İzmir'de akıl oyunları üretimi yapan Redkanlı bir aile, iş yerlerine Redkan ismini verdi.

Fransız Figaro Gazetesinde Redki Aşireti - Haziran 1930

İran Horasan'ındaki Redkiler

B. Roşeng tarafından 2005 yılında yazılan Kurd li Xorasanê (Horasan'da Kürtler) isimli kitapta, İran Horasan'ındaki Kürt aşiretlerinin isimleri yazılmış.

Liz - Erentepe

Liz (Erentepe Bucağı) Muş Bulanık'a bağlıdır.

Kasor - Arakonak

Kasor (Arakonak) Ağrı merkeze bağlıdır.

Bozat

Bozat köyü Kars Sarıkamış'a bağlıdır.

Kayadibi - Kızılçakçak

Kayadibi köyü, Kars Susuz'a bağlıdır.

Mehmet Şerif Bulan amcamızın ölüm yıldönümü

Bugün Ağrı'daki Redki aşiretinin lideri Hacı Mehmet Şerif Bulan'ın (Mıheme Şerifê Sırdo) ölüm yıl dönümü (24 Mayıs 2014)

Redki Aşiretinin yaşadığı köyler

Lütfen eksik ve yanlışları, yoruma yazınız.