Aşiretin genel tanımını yapmadan önce mutlaka aşiretleri meydana getiren öğeleri bilmek lazımdır. Bu öğeler şunlardır; MAL: Kelime olarak ev veya aile anlamına gelir. Aşiretin en küçük birimidir. Baba, oğul, torun, torunoğlu, torunun torunu ve bunların doğan tüm çocukların birleşmesinden meydana gelir. Buradaki her bir babaya aşiretler göbek derler. Yani beş göbek bir mal sayılır. MALBAT: Her biri beş olan birden fazla malın birleşmesinden meydana gelen topluluğa malbat adı verilir. Bir malın malbat düzeyine yükselmesi için ortalama 100 yıl gerekir. Zira her bir göbek aşiretlerin hesabı ile 20 yıla tekabül eder. BAV: Her biri en az iki veya daha fazla malbatın birleşmesinden meydana gelen topluluğa bav (ata) denir. Bir bavın oluşumu 10 göbeğin geçmesiyle orantılıdır. Dolayısıyla bir bav'ın meydana geliş süresi 200 yıl kadardır. BEREK (kabile): Her biri en az iki veya daha fazla malbattan oluşmuş birden fazla bav'ın oluşturduğu topluluğa verilen isimdir. Bir kabilenin normal göbek sayısı 30 olmalıdır. Kabile oluşumu göbek sayısı itibari ile 300 yıla tekabül eder. İşte bu şekilde oluşmuş en az iki veya daha fazla kabileden meydana gelen topluluğa ÊL yada EŞÎR (AŞİRET) denir.
Her aşirette olduğu gibi, Redkan aşiretini de oluşturan alt guruplar, yani kollar bulunmaktadır. Redkan aşiretinin toplam 13 kolu bulunmaktadır.
Redkanlı Aydın Yılmaz'ın Iğdır Sevdası adlı kitaba verdiği bilgilere göre, toplam yedi kol vardır. Bunlar Hese Pêxas, Heciya (Heciyi), Bekıra, Kumka, Memıka, Torın ve Qewişi'dır (1). Ancak, bu listenin eksik olduğu tüm Redkanlıların malumudur. Zira, Redkan aşiretinin en kalabalık kolu Çekemi ile Mırdêsi (Mala Siso) gibi kollar listede verilmemiş.
Aşiret Raporu(2) isimli kitap ve Redkan aşireti yaşlılarının anlatımlarına göre, Redkan aşiretine bağlı 13 kabile vardır.
Söz konusu kabileler: Hesepêxas (diğer ismi Sılêmana), Heciya, Bekıra (Mala Bekirê Heci Cıbir), Kumki, Memki, Torına Redkan (Yeni ismi ile Torına Mala Kosa), Qewişi (yada Torına Qewişi), Çekema, Mırdêsa (Mala Siso), Qerki Katêyi, Koseyi ve Torına Malbatê (Torına Mala Hecî Ozman).
Dikkat: Redki aşiretinin bir kabilesi olan Bekıra ile Bekiran aşireti karıştırılmasın. İkisi aynı değildir. Üç tane Bekıri var; Bekiran aşireti, Pirebadi aşiretinin Bekıri kolu ve Redki aşiretinin Bekıra kolu. Redki olan Bekıraların ismi, babaları Bekırê Heci Cıbir'den gelir. Bekırê Heci Cıbir (Bekıra kabilesine ismini veren kişi) 13 kuşak önce yaşamış.
Aşağıda tablo üzerinden Kürd aşiretleri ve Redki aşiretinin kolları anlatılmıştır.
1: Aydın Yılmaz ile yapılan söyleşi. Iğdır Sevdası, sayfa 694, 708.
2: Mit Raporunda Redki Aşiretinin Nüfusu ve Ağrı Direnişindeki Konumu, https://rewanoro.blogspot.com/2020/02/1970-asiretler-raporunda-redkan-asireti.html
Zaten bu kadar kolu olan bir aşiretin başka bir aşiretin kolu olması mümkün değil. Redkan aşireti çok köklü ve eski bir aşirettir.
YanıtlaSilBir êl yani alt birim 300 yılda oluştuğuna ve Redkan'ın da bir çok kolu olduğuna göre, Redkan aşireti en az 500 yıllıktır.
YanıtlaSilKazki Torına Redka diğer ismi ile Torına Kosa'ya yakın. Torına Redka'da Redki olduğuna göre, Kazki'ler Redki.
YanıtlaSilburada torına malbatê yok peki bunları bilen varmı açıklarsa iyi olur ağrıda yukarı küpkıranda (eyüp paşa) varlar digorda zıxçi- tıllık- başköy- tuzlucada xerfeli-xalikışla muş merkez köylerinde varlarmış. birde bu memki ler nerde varlar bizim bildiğimiz ağrı kallender köyünde ve yukarı küpkıranda (eyüp paşa) ayrıca bulanıkın hemezeşêx köylerinde ığdırdada bir iki köyde çomıya (onlara çok yakın bir aile) olarak varlar acaba bu kürtçe telafuzu biraz farklı olduğu içinmidir örneğin bizdeki telafuzu mehmıkan...
YanıtlaSilEvet bazı bölgelerde de Mehmıkan ve Menki gibi telaffuzlar da kullanılır. Iğdırdaki bazı Memkiler, kendilerine Çomiyan, Çomiya derler. Bu Memki'ye bağlı bir ailedir. Zaten Memki ve Komki, Redki aşiretinin en eski kollarıdır. Diğer kollar bu sonlarda ortaya çıkmışlar.
SilTorına Malbatê, Torına Redka diğer ismi ile Torına Kosa gibi kendisini Redkanlılardan soyutlamayıp, gururla Redki olduklarını belirtmişlerdir. Ve ayrıca sitemizin bir yönetici bu koldandır.
bülent abi yukarda belirtilmiştir torına malbatı eklenmiştir var bizim ığdırdaki karstaki akrabalarımız kendilerine retki diye tanımlıyorlar sadece bizim büyükler ağrıya geldikten sonra torına malbatı ismini almışlar ondan dolayı çok yaygın değil secereyi çıkartık yaklaşık 15 dede ismini çıkartık sıkıntı yok yani evet memıkan larda retkanın bir koludur ama çok yaygın değildir
SilMerhaba Barış Çoklu. Şecereyi bize de gönderebilirmisiniz siteye ekleyelim? Hem Redkanlı aileler karşılaştırma yapıyorlar, hemde kaybolmaması ve korunması için sitemiz daha uygun. Sitemizin kurma amaçlarımızdan biride, Redkanlı ailelerin soy ağaçlarını ekleyip, karşılaştırmalar yapmalarını sağlamaktır.
SilFacebook sayfamıza mesaj atabilirsiniz: https://www.facebook.com/redkanli/
Selamlar.
Hayırlı günler dilerim kardeşim
SilBizim ailemiz torını malbatı dedem kağızman püfika şıqa köyünden ağrı çatalipaşa köyüne gelip yerlesmiş. Selamlar sevgiler saygılar sunarım.
Slm muş merkezden bizde memki kolundaki ortakent köyünden
SilMerhaba. Soy isminiz nedir? Nereden Ortakent köyüne göç etmişsiniz?
Silİgdira bağlı panik köyünde yaşayan öz kardeşlerinin halfeli ve hoshaberde ve başkoyunde öz amca oğulları olan çevre illerinde tanınan büyük mala Mehe zeri ailesini eklememelri büyük bir eksiklik
YanıtlaSilİgdira bağlı panik köyünde yaşayan öz kardeşlerinin halfeli ve hoshaberde ve başkoyunde öz amca oğulları olan çevre illerinde tanınan büyük mala Mehe zeri ailesini eklememelri büyük bir eksiklik
YanıtlaSilBilgi verirseniz ekleriz.
SilGökhan bilgi verdin de eklemediler mi? Bilgiler adamlara vahiy olarak gelmiyor, onlarda insanlardam öğreniyor.
SilBedoyi kolunu unutmuşsunuz. Iğdır Tuzluca'nın Doğanyurt ve Nahırkıran köylerinde yaşarlar.
YanıtlaSilBirde Redkan aşiretinin Temexarî kolu var.
YanıtlaSilŞu an (taşliçaya bağli alakoçkoy, panos, ahlatin qûşxane köyu ve bitlis civarinda bulunmaktalar)
Temo yi aşiretin ilki olarak kabul edilir.ki bunun hakimda çeşitli rivayetlerde vardir, yani temonun retkî aşiretinden ayrilip tek başina bir hayat surme seruveniyle ilgilidir..rivayetmi yoksa gerçekmi elbete tartişilir..ama kesin gercek o dur ki temexarîler retkî aşiretinin.bir alt koludur, aile buyuklerimizde bu konuyu kabul etşlerdir
İran Kürdistanında birçok Redki köyü var. Oradaki Redkiler genelde Çekemi kolundandır.
YanıtlaSilBirde Qerki'ler var ama biraz karışık; Kimi diyor Redki'nin bir diğer adı Qerki'dir.
YanıtlaSilKimi diyor Qerki Redkinin küçük bir koludur.
Kimi de diyor Redkiler, içinden çıkan lider vasıflı insanlara Qerki demişler.
red bitirmek Qerki oda bitirmek anlamına geliyor bağdaşıyor evet
SilIğdır ve Doğubayazıt'ın köylerinde Mıhoyi'ler ve Şêx'ler var. Bunlar Redkidir. Kendileri de Redki olduklarını söylerler ama kol mu aile mi bilmiyorum.
YanıtlaSilTorına Redkan'ın yani Torına Kosa'nın Ağrıdaki bir diğer ismi de Torına Çıvik xwer'dır. Çıvik xwer'ın Türkçesi Serçe yiyen'dir.
YanıtlaSilBu konuda bir şey söylemek istiyorum:
YanıtlaSilRedki aşiretinin kolları olan Memıki, Mırdêsi ve Bekıra ile aynı ismi taşıyıp, Redkilerle alakası olmayan aşiretler de vardır.
Adıyaman ve İç Anadolu Kürtlerin de Mirdêsî isimli bir aşiret var, bu aşiretin Redkan Mırdêsileri ile alakası yoktur. Bu farklı bir aşirettir. Birbirlerinden habersiz aynı ismi almışlar.
İkincisi: Redkili Memıkiler; Bingölde Memka isimli bir aşiret var, bu aşiret eski bir aşiret olup, Redkili Memıkiler ile alakası yoktur.
Redki olan Bekıra'lar haricin de, Diyarbakır, Urfa ve çevrelerin de Bekıri, Bekran isimli iki aşiret vardır, bunlar birbirlerine karışmışlar. Redki olan Bekıra'lar ile alakası yoktur. Redki olan Bekıra'ların 8 bazı ailelerde 9 yada 10uncu babalarının ismi Bekır olup, diğer Redkilerle beraber Rewandan gelmişlerdir. Rewan kökenli olmayan Bekıriler, Redki değildir.
Ve son olarak: Redki aşireti Zilla (Zilan) aşiretler federasyonuna bağlıdır. Kürdistanın bir çok bölgesinde Zilan isimli bir kaç farklı aşiret var. Bunlar bildiğimiz Zilla'lar değil, farklı aşiretlerdir.
Çekemi, Redki aşiretinin en büyük üç kolundan biridir.
SilAğrı, Iğdır ve Kars dışındaki Redkiler, daha çok kendilerini Bekıri ismi ile tanıyorlar ama, yukarıda da belirtildiği gibi Bekıra Redkinin bir koludur. Iğdır-Kars ve Ağrı'da Bekıra kolundan olan 12-13 köy vardır. Hiç bir şekilde Redki Bekıri'nin koludur demezler. Çünkü doğru olanı Bekıri Redkinin koludur. 9-10 baba da Bekır'e dayanılıyor, Redki'nin üstü olması mümkün değil. Çünkü 700 yıllık belgeler de Redki ismi var.
Bazıları Redki olan Bekıraları, Arap Bekrani ve diğer Bekıri aşireti ile karıştırdığı için sürekli bu sorun çıkıyor karşımıza.
Merhaba arkadaşlar redki aşiretinden erzurumdan herkese slm saygilar
YanıtlaSilBIZDE HESENPIXAS .LIYIZ ELEDEVE kolundayiz
YanıtlaSilBIZDE HESENPIXAS .LIYIZ ELEDEVE kolundayiz
YanıtlaSilEleşkirt tarafındaki bazı Redki köyleri kendilerine Mırdêsi, Mırdêsa derler (iç anadolu ve adıyaman taraflarındaki mırdêsan aşireti ile karıştırılmasın). Bu kabile mi, sülale mi, aile mi bilmiyorum ama, Redki olduklarını söylüyorlar. Redkinin hangi kabilesinden olduklarını sorunca da, büyüklerimiz "biz Redki aşiretinin Mırdêsi sülalesindeniz diyordular" diyorlar.
YanıtlaSilOnlarda diğer Redkiler gibi Rewandan Iğdıra, Iğdırdan farklı bölgelere dağılmışlar. Kaçakaç döneminde Sivasa kadar kaçan aileler var.
Çoğunluğu Rewandaki köylerinin isminin Kaniya Dızê olduğuny söyler.
Şahsi tahminime göre Mırdêsi bir sülaledir. Çünkü diğer Redki kabileleri gibi kalabalık değiller.
Ve çok ilginçtir; Kars ve Iğdırdaki bir çok Redki ailesi, "Em Zêdkayê hatıne" (Biz Eleşkirtten geldik) derler. Tahminime göre Rewan sınırına yakın olan Kağızman'dan, Redkilerin Rewandan ilk göçü döneminde buraya çok göç olmuş. Sonra buradan Kars ve Iğdıra gidenler olmuş. Eskigazi köyündeki Demir ailesine ve o sülaleden olan diğer ailelere, Mala Zêdka derler. Aile aslen Rewan'dan Eleşkirt'e, oradan Iğdır ve Karsa dağılmıştır. Ama neden Mala Zêdka denilmiş? Bilinmiyor.
Bir tane Osmanlı belgesi var; Belgede diyor ki "Revan'dan Beyazıt sınırlarına iltica eden kalabalık Zilan Aşireti, güvensiz olduğundan farklı, farklı köyler olmak üzere bir çok yere dağıtıldı. Bu aşirete mensup insanların bir arada kalmamasına özen gösteriliyor"
SilBence burada bahselilen Zilanlılar, Redkilerdir. Çünkü Rewan'da Zilanlılar olarak bu kadar kalabalık olan tek aliret Redkiydi.
Bence Osmanlı için güvensiz olmamız, bizler için bir gurur olmalı.
Eleşkirt in kürtçe ismi zedka ondandır
SilSelam.mala.redka.mala.axe.kecer.dojin.neden.listede.yoktur.her.zaman.üstün.fedakarliklar.yapmis.ta.hesen.axaye.cokdeve.simdiye.kadar.tüm.redkiler.biliyor.selam
YanıtlaSilMerhaba Mala Axayê Qecer, bir kabile değil, Redkiler arasında büyük bir sülaledir. Redkiler içerisin de, özellikle Iğdır ve Ağrıda çokça tanınırlar.
SilKaç baba ismi sayabiliyorsanız, bize soy ağacınızı gönderebilirmisiniz?
Bele.adlan.axa.hamza.axa.semo.axa.ismayil.yanira.gotine.kecer.kecer.4.kurevi.hebune.celil.xelo.nado.ali.celil.da.musto.evdi.mehemet.revane.gotine.evdi.heteme.teyre.mhemet.gula.siyarane.ewdiabdul.celil.sko.maye..sko.ali.mane.mehemet.bekir.ömer.ali.mane.ömer.hatu.kstenebela.ropo.bekir.h.umüt.h.rasit.mehmet.soyadimiz.tekik.hala.eskiismi.pulur.yeni.ismi.enginalan.köyunde.bunlar.celilden.kalan.xelo.nado.ali.bularin.torunlari.izmir.soy.ismlari.kocer.karakas.bedikanli.selam.redka
YanıtlaSilNavê Axê Qecer İsmayil e?
YanıtlaSilUsey gınney bave qereman sare tecır memikan aşiretindedir Xışokludur karlıova
YanıtlaSilSiz nereden Bingöl'e gitmişsiniz?
Silbu sitedeki paylaşımlardan mutluluk ve gurur duydum hesepexas ailesini 1. sırada görmek hele :) eyvallah
YanıtlaSilHesepêxas, Redkinin bel kemiğidir.
Silbu konuda emeği geçen her kese ayrı ayrı teşekkür ederim karsın kağızman ilçesi günindi köyündenim asıl köyümün ismi kers büyüklerimiz hep mere sılımani derdiler acaba redka aşiretine neden mere sılımani diyorlar saygı sevgiler değerli kardeşlerim selahattin ilkan
YanıtlaSilMerhaba. Redki aşiretinin babalarından birinin ismi Slêman'dır. Ondan Slêmani deniliyor. Kêrs ve Ağdam'a selamlar.
SilSeLamıN AleYKüm AğRı BalıBostan KöYü HanGi AşiReTe BağLıDır
YanıtlaSilAleyküm selam Ballıbostan'da Polat ve Yıldız aileleri Redki, diğerleri Memani ve Başımi.
SilVanda yaşayan (özçobab) ailesinin
YanıtlaSilAşiret Reisi
(Beydağı yapı emlağın sahibi isa özçoban
Ahmet, Ömer beg, Abas Begin torunu
Van'daki Özçoban ailesi Ağrı merkez anakaya meleozman köyündeki Kaya ailesi ile amca çocuklarıdır
SilMerhaba ben redki aşiretine bağlı çekemi kabilesindenim...Çekemi kabilesinin soy ağacına nasıl ulaşabilirim yardımcı olurmusunuz...
YanıtlaSilTêmêQrî aşireti kime bağlı
YanıtlaSilRedki
SilMerhaba ben ağrı kaçmaz köyü den murat Yıldız bize konseyi diyorlar dedemiz çetoy kose buyuklerimiz redkiyiz diyorlar dogrumu
YanıtlaSilEvet doğrudur. Koseyi, Redkan aşiretinin 13 babasından biridir. Redkan aşiretinin Koseyi kolu, Ağrıda Geluta ve Şoşık köylerinde var.
SilRedkilerin 5 büyük kolu sırasıyla
YanıtlaSil