Redki aşireti hakkında 55 kısa bilgi

Bu yazımızda sizlere Redki aşireti hakkında 55 kısa bilgi sunacağız.

1: Redki aşireti, 1570li yıllara kadar Silvan'da yaşayıp, daha sonra ağırlık olarak Erivan çevresine göç ederler. Redki aşiretinin çomağı meşhurdur (onlar hakkında şöyle bir deyim var; Çomaxê Redka bın bıçenga wan da ne). Redki aşiretinin tarihi İsmi Zilli'dir. Silivan/ Silvan'ın ismini bu aşiretten aldığını iddia edenler var. Şerefname'nin başka bir bölümünde, Sılêmani Kürt Beyliği'nden bahsedilen bölümde ise: Mervanilerin dağılmasından sonra, onlarla akraba olan sekiz aşiretin farklı bölgelere göç ettiğini, daha sonra bunların göç ettikleri yerlerden tekrar Silvan'a getirildiği ve Sılêmani Kürt Beyliği'nin bu sekiz aşiret tarafından kurulduğu belirtiliyor. Yani aslında Irak'a da Silvan'a gittikleri anlamına geliyor. Yani Şerefname'ye göre Redkanlılar Irak'a da Silvan'dan gitmiş olup, daha sonra Sılêmani Kürt Beyliği kurulunca tekrar eski yurtlarına dönmüşler.

2: Redki aşireti, günümüzde Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan, Muş, Erzurum, Van'da 370 küsur köyde yaşamaktadır. Ayrıca Ermenistan, İran, Kazakistan ve Azerbaycan'da da Redki aşiretinin yoğun bir nüfusu var.

3: Redki aşireti, 13 koldan meydana gelmektedir. Bunlar; Kumki, Çekemi, Memki, Bekıri, Hesepêxas, Heciya, Torına Qewişa, Torına Malbatê, Torına Mala Kose, Koseyi, Mala Siso, Qerki (Qerka Redka) ve Katêyi.

4: Redki aşiretine Erivan'dan göç etmeden önce, Guli Cewer Axa, Eleşref Beg, Evdekolk, Heci Usıv gibi şahsiyetler liderlik etmiştir.

5: Redki aşiretine Erivan göçünden sonra, Ali Ağa (Kars), Xıdırê Evle (Ağrı), Mıheme Şerifê Sırdo (Ağrı), Esê Beko (Iğdır) ve Heci Eme Topal (Iğdır) liderlik etmiştir.

6: Redki aşireti, Erivan göçünden dolayı yoğun olarak Kars ve Iğdır'a yerleşmiş. Daha sonrasında Rus saldırıları ve Ağrı Direnişinde köylerinin yasak bölge olmasından dolayı, çevre illere de göç etmiştir.

7: Eleşkirtte, Redkilerin göçü, bir takvim olarak kabul edilir. Bir olaydan bahsedilince, Redki aşiretinin geldiği yıl olay oldu, Redki aşiretinin geldiği zamanlar olay meydana geldi deniliyor.

8: Redkilerin en kalabalık olduğu il, Kars'tır. Sonra Iğdır ve sonra Ağrı'dır.

9: 1781 yılında İshak Paşa, Osmanlı Devletine bir mektup yazıp, Redki aşiretinden Şemdin Ağa, Manıki aşiretinden Hamza Ağa ve Sipkan aşiretinden Abdal Bey'in Revan (Erivan)dan Beyazıd'a getirip, yerleştirmelerini ister. Şemdin Ağa, Guli Cewer Ağa'nın dedesidir. Şemdin Ağa'nın oğlu Süleyman Ağa (Slêmanê Kose), Eyüp Paşa'nın bacanağıdır.

10: Redki ismi Kürtçe olup, Redkırın (bitirmek)dan gelir. Mirê Mervan ve 40 adamını öldürdüklerinden dolayı kendilerine Redki denilmiş (soy ağacımızda yazdığına göre; olay 1035 yıl önce Kelê köyünde olmuş).

11: Redkilerin Mirê Mervan ve 40 adamını öldürdüğü tepeye, halen de bu olaydan dolayı Gırê Seriya deniliyor. Tepe, Redkilerin bir süre yaşadığı Silvan'ın Kelê köyündedir.

12: Dokuzuncu şıkta adı geçen Şemdin Ağa'nın iki hanımı vardır. İlk hanımından bir kızı, Erivan Hanının karısıdır. Bu kızından Gulam Ali Han (Ulamali) doğar. Daha sonra annesi Kürt diye, tahta geçmesin diye 1783 yılında öldürülüp, hanın Gürcü olan ikinci karısının oğlu, Ermeni ve Gürcülerin desteği ile han olur.

13: Osmanlı arşivinde Redki isminin geçtiği en eski belge, 1578 yılına ait mühimme defteridir. Redki beyi Veli Bey ve kardeşi Kılıç Bey'den bahsedilmiş. Daha eski belgelerde olabilir. Ama, şimdilik bilmiyoruz.

14: Redki aşiretinden Heci Cıbirê Kal'a, Redki aşireti adına Safevi (İran) devleti tarafından beylik nişanı verilmek istenmiş, Heci Cıbir çadırında olmadığından, yeğeni Kose Slêman'a verilmiş (Erivan 1828 yılına kadar Safevi devleti hakimiyetindeydi). Kose Slêman, Redki aşiretinin Torına Mala Kose kolunun dedesidir. Heci Cıbir'e "Kal" denilmesinin sebebi yaşlılığından değil, aşiret içerisinde adalet ile ilgili karar verenlere eskiden kal denilirdi.

15: Redki aşiretinden Hıseyin Axayê Çongdeve, Müslüman ve Êzdi Kürtlerden meydana gelen 15.000 kişilik ordu kurarak, Rusya adına Kazaklar ile savaşmış.

16: Kürtlerde dört ana aşiret konfederasyonu vardır. Zil, Mil, Zafarani ve Kurdê Reş. Redkiler Zil'in başı olarak kabul edilir. Erivandayken de Zilan'a bağlı tüm aşiretlere Redkiler önderlik etmiştir. Osmanlı arşivlerinde de Guli Cewer'in oğlu Eyüp Paşa'dan "Zilan aşireti lideri" olarak bahsedilir. Ayrıca bir Rus belgesinde ise, "Redki aşireti lideri Cafer Ağa, bölgemizdeki Müslüman Kürtlere lider tayin edildi" deniliyor.

17: Doğubayazıttaki İshak Paşa Sarayı ve Eleşkirtteki Toprakkale sarayları da, Zilan aşiretler konfederasyonundan olan Kürt beyleri tarafından yönetilmiştir. Eski Kürt şarkıların da İshak Paşa Sarayı'na Zilan Saray deniliyor. Ayrıca Sürmeli Memed Paşa'nın hem annesi hemde karısı Redkan aşiretindendir.

18: Osmanlı belgelerine göre Redki aşiretinin 1200'lü yıllara kadar Silvan'da 11 köyü varmış. Çongdeve Hüseyin Ağa'da orada Redkilerin değirmenlerinin olduğunu ve pirinç ektiklerini yazmıştır. Redki aşiretinin Xana Kelê isimli köyde hanı yada kervansaray'ı varmış. Bu han yada kervansaray, Slêmani Beyleri tarafından kendilerine verilmiş. 1640 yılında Redkiler Revan'dan, Silvan'a pirinçlerini toplamaya gitmişler. Redki aşiretinin dedesi Mıhemedê Zilli'nin mezarının Xana Kelê köyünde olduğu söylenir. Han içinde Redkilere ait mezarlar var. Burası Vakıflar Müdürlüğü tarafından sit alanı ilan edilmiş.

19:  Redki aşiretinin eski ismi Zilan (Zilli)'dir. Zilan aşireti çatısı altına başka aşiretler girince, Zilan bir aşiretler konfederasyonu olur ama, Redkiler Zilan aşiretler konfederasyonu altında kendilerini hem Zilli hemde Redki olarak tanıtmışlar. Mesela Guli Cewer Ağa'nın dedesi Şemdin Ağa 20 Ağustos 1781 tarihli BOA.C.DH.  305/308 numaralı belge de "Redki aşireti lideri Şemdin Ağa" olarak geçerken, torunu Kasın Han Zilan aşireti lideri olarak geçer. Yine Guli Cewer Ağa 1854 tarihli bir Rus belgesinde Redki aşireti lideri olarak geçer. Yani Redkiler kendilerini hem Zilan hemde Redki olarak tanıtmaya devam etmişler. Mela Mahmudê Bazidi'de Zilan aşiretler konfederasyonu hakkında bilgi verirken, alt kollarda Zilli'ye de yer vermiş. Kürtler, Zilan aşiretler konfederasyonu ile Zilan (Redki) aşiretini karıştırıyorlar. Mesela aynı kitapta Mela Mahmud otuz hikaye anlatıyor. İki tanesi Redki aşiretinden Hüseyin Ağa Çongdeve hakkındadır. Mela Mahmud, Hüseyin Ağa için Hıseyin Axa Zilli diyor. Günümüzde halen de Redkilere Zilli denilir. Örnek; dengbêj Şakıro'nun dedesi Bedıhê Zilli. Aile, Erivan'ın Qerka köyünden, diğer Redkilerle birlikte göç etmiştir.

20: Redkilerin Erivan göçünden sonra, bir dönem Ruslar, Redkilerin yeni yerleştikleri bölgelere saldırınca, Ağrıdaki bazı Redkiler Adıyaman'a kadar göç etmişler. Göç yolculuğunda, Batman ve Diyarbakır arasında kendilerini soymak isteyen Hemido isimli çok meşhur bir eşkıyayı öldürürler.

21: Abdülhamit Paşa, İshak Paşa'nın oğlu Abdullah (Abdi)'ın oğludur. Adülhamit, Sürmeli Mehmet Paşa'nın babasıdır. Abdülhamit Paşa, Redki aşiretinden meşhur Çongdeve Hüseyin Ağa'nın kızı ile evlenir. Yani bu aile, Redkilerin yeğenidir. Soy isimleri: Sürmeli, Özmen ve Sarayhanoğlu'dur.

22: Redki aşiretinin Ağrıya göçünden sonra, Ağrıda ticaret çok gelişir. İran, Irak ve Suriye'ye hayvan almaya giden Redkiler, Ağrılıların da gitmelerine öncülük ederler. Ayrıca Ağrının en eski caddesi olan Eski Van Caddesinin ilk esnafları Redkilerdir. Ayrıca Ağrı Alpaslan Mahallesine ilk ev yapan da Redkanlı Ağrı Kazlı (Qazi) köyünden Hacı Yusuf Öner'dir.

23: Celali aşiretinin liderleri Tozo Bey ve Ateş Bey kardeşler (Saki kolundan). Ateş Bey oğlu Bekir Bey oğlu İbrahim Ağa'nın kızı Mehri, Redki aşireti beyi Guli Cewer Ağa'nın torunu Resul Bey ile evlenmiş. Osman Bey'in annesidir.

24: 1854-56 yıllarında bir Fransız generali, Çongdeve Hüseyin Ağa'nın oğlu Kasım Han için, "Gümrü'de Musul'a kadar, tüm Kürdistan'ın lideriydi" der.

25: Osmanlı, İran'ın ajanıdır diyerek, Kasım Han'ı tutuklayıp, İstanbul'a götürür. Kars'ta aşiretler ayaklanınca Kasım Han serbest bırakılır ve kendisine ödül verilir. Rus arşivlerinde Kasım Han'ın kuzenleri Ahmet Ağa ve Guli Cewer Ağa'dan daha elit ve daha etkili olduğu belirtilir. Kasım Han, 1888'de Beyazıd'da vefat eder. Yerine oğlu Ali Bey, Eleşkirt'te Zilan (Redki) aşiretinin liderliğine gelir.

26: Kasım Han'ın babası Çongdeve Hüseyin Ağa 1842'de vefat eder. Mezarı şimdi de Redki aşiretinin yaşadığı Kars Pıfıka Şêxa köyündeydi. 1960 yılında bir heyelanda mezar yıkılır.

27: Kürtler kitabının yazarı İranlı Kürt profesör doktor Mehrdad İzady'nin Redkanlı bir öğrencisine söylediğine göre, Redkilerin Kürt tarihinde ciddi ayak izleri vardır. Redkilerin bir dönem İran Horasan'ına sürgün edildiğini ilk ortaya çıkaran da yine kendisidir.

28: 1856 yılında Sultan Abdülhamit, Kasım Han'a üstün savaş başarısından dolayı ferman verip (4. Mecidiye nişanı), onu Kars Kapıcıbaşı (albay) ilan eder.

29: 1500lü yıllarda padişaha verilmek üzere özel emlak vergisi alınıyormuş. Slêmani Beyi Şahvelet Bey, vergileri topluyormuş. Şahvelet Bey ölünce, 1570 yılında Elvend oğlu Behlül Bey vergileri ağırlaştırıp, Redki, Banoki ve Bêski (Besiyan) aşiretlerinden bu vergiyi isteyince, Redki aşireti bu ağır vergiye isyan edip, Erivan eyaletinin Beyazıd sancağına ve Ani şehrine gidip iskan olurlar. Redki aşiretinin bir kısmı da daha önce göç etmiş diye düşünüyoruz. Çünkü Redki aşiretinin ceylan derisine yazılı soy ağacında, Redkilerin Mirê Mervan (Mervani Kürt Devleti Kralı) ile savaşıp, İran Kum'a, oradan da Erivan'a gittiği yazılır.

30: Redki aşiretinin Hesepêxas sülalesi, adını çok eski bir Redki köyü olan Hesepêxas köyünden alır. Hesepêxas köyü, 1930 yılına kadar Redkiler tarafından kullanılan, en az 500 yıllık bir Redki köyüydü. 1930 Ağrı Direnişinde köy yasak bölge olunca, Redkiler tarafından yayla olarak kullanılmaya başlandı. Bu köyden çıkanlara, Hesepêxas denilmektedir.

31: Ruslar, Serhad bölgesine saldırınca, Kars, Ağrı ve Iğdır'dan, Redki aşiretinden bir çok aile Muş ve Karaçoban'a göç etmiş. Göç etmeyenlerden biri, Kars Gümüştepe köyünden Kekê Heydo'dur. Kürtlerden oluşan bir ordu kurup, direnmiştir.

32: Êzdi Kürtler, Ağrı, Kars, Iğdır ve Van çevresinden ilk defa Erivan çevresine geçmeye çalıştıklarında, Redki aşireti, Guli Cewer Ağa önderliğinde onları karşılamaya gidip, yardım eder. Heciyê Cındi, Hewari adlı romanının 155. sayfasında şöyle der "Hesen Ağa ve Guli Cewer Ağa, aşiretleri ile birlikte yardımımıza geldiler."

33: Cunki aşireti, Nebi Yaylası için Redki aşiretinden Yusuf Beyi öldürür (Yusuf Bey, Slêmanê Kose'nin babasıdır). Daha sonrasındaki yıllarda ise Guli Cewer Ağa'nın akrabası Dilli Cafer Ağa'nın (altı dil bildiği için dilli denilmiş) evli kızı Zeynep'i kaçırınca, Guli Cewer Ağa Erivan'dan 300 süvari gönderir. Bu olaylardan dolayı iki aşiretten çok kişi ölür.

34: 1085 de Silvan merkezli Mervani Kürt Devleti yıkılınca, sekiz Kürt aşireti tarafından Slêmani Beyliği kurulur. Söz konusu sekiz aşiret bunlardır: Berazi, Redki (Zilan), Bojiyan (Botan?), Bêski (Besiyan), Dılxêri, Banoki, Zikziyan ve Hewêdi aşireti. Bu bölge 1150'den 1450 yılına kadar Mardin merkezli Artuklu Beylerinin himayesine giriyor. O dönem Slêmani Beylerinin beyi, Elwend Bey'di. Daha sonra Akkoyunlu Beyliği hakimiyeti altına girerler. Akkoyunlular döneminde ise Slêmani Beylerinin beyi, Şah Weled beydi. O dönemler Timur (Timurê Topal) buraları yerle bir eder. Redkilerde Timur'un ordusu ile savaşmış. Daha sonra bu bölge (Meyafarqin-Silvan) Osmanlıya katılıyor. 1590 yılında Slêmani Beylerinin son beyi Behlül Bey, Beyazıd, Erivan taraflarına giden Slêmani aşiretlerini geri getirip, tekrar vergi almak için bölgeye gider ve Beyazıd'da Bêski aşireti beyi Şahsuvar (Şehsüver) Bey tarafından öldürülür ve Slêmani Aşiretleri dağılır. Şahsuvar Bey, Çolak Abdi Paşa'nın babasıdır. Burada Slêmani Aşiretlerinden bin kadar aileyi etrafına toplayıp, beyliklerini yapar. Slêmani Beyliğinden olan bu aile, Silvan'dan Pasinler'e, oradan Beyazıd'a gelir. Beyazıd Sancağı, Yurtluk ve Ocaklık olarak bu aileye veriliyor ve 1839 yılına kadar sürüyor. 1839 yılında 2. Mahmud döneminde Kürt Beylikleri ortadan kaldırılıyor ve Kürt beylerin isyanları başlıyor. Şahsuvar Bey tarafından öldürülen Behlül Bey'in soy ağacı, Mervan'a kadar gider (Şerefname'de yazılıdır).

35: Aşiretler de, birbirlerine benzer isimleri olup, birbirleri ile akrabalık bağı olmayıp, isimleri aynı olan aşiret ve kabile isimleri var. Mesela Redki aşireti üzerinden bir kaç örnek verirsek; Redki aşiretinin Torına Qewişa isimli bir kabilesi var. İzoli aşiretinin de Qewişi isimli bir kabilesi var. Redki aşiretinin Mırdêsi isimli bir kabilesi var, Adıyaman çevresinde aynı isimle büyük bir aşiret var. Redki aşiretinin Memki isimli kabilesi var, Cıbri ve Badıki aşiretlerinin de aynı isimle kabileleri var. Redki aşiretinde Elesor isimli bir sülale var. Celali aşiretinde ise Elesorka isimli bir kabile var. Redki aşiretinin Bekıri isimli bir kabilesi var, Batman çevresinde Bekiran (Bekran, Bakran) isimli bir aşiret, Ağrı'da ise Pirebadi aşiretine mensup Bekıri isimli bir kabile var. Bunlar tamamıyla isim benzerlikleri olup, birbirleri ile alakaları yoktur.

36: Kağızman, Tuzluca ve Karaçoban ilçe merkezlerinin çoğunluğu, Redkidir.

37: Redkiler Muş'a göç ettiklerinde, birbirlerine 'oro' diye seslendiklerinde, Muş halkı onları oroyi ismi ile isimlendirmiştir. Ayrıca mıhacır ve mıhacırê Rewanê de denilmektedir.

38: Redki aşiretinin bir kabilesinin ismi Bekıri olduğu için birçok zaman birçok kişi tarafından Bekiran aşireti ile karıştırılmaktadır. Redkan ve Bekiran aşiretleri aynı değildir. Redki aşiretinin Bekıri kabilesinin babalarının ismi Melle Bekir'dir (Melle Bekirê Heci Cıbir). Bunlar baba ismi almışlar. Bu isim benzerliğinden dolayı, Redki aşireti ile Bekiran (Bekran, Bakran) aşiretinin aynı olduğu sanılıyor ama, ikisi birbirinden farklı iki aşirettir. Ve Redki aşireti, Bekiran aşiretinin üç katı kalabalıktır. 

39: Redkiler islamın ilk zamanlarından beri Müslümanlığı seçmiş bir aşirettir. Bilinen tarihimizde Êzdilik yoktur. Sadece Ermenistan'ın Senger köyünde kalan Redkanlı Mirzoyan ailesi, anneleri Êzdi Kürdü olduğundan, aile sonradan Êzdileşmiştir.

40: Bir çok Kürtçe kılamda adı geçen Mıstekalo köyü, Mısto ve Kalo isimli iki Redkanlı kardeş tarafından kurulmuş çok eski bir Redki köyüdür. İki kardeşin çocukları şuan Redkilerin yaşadığı şehirlere dağılmışlar.

41: Redkilerin kısmı Sipki aşiretinin alayına yani Aptulmecit Beyin alayına katılırlar. Onun haricinde Eyüp Paşa ve Selim Paşanın Hamidiye Alaylarında alayları vardı.

42: Redkili yaşlıların kendilerine has bir şiveleri vardır; Nan'a nin, agır'a êgır, neke'ye meke, neçe'ye meçe, nexwaş'a mexaş derler.

43: İran'da kendilerine Topkani diyen bir topluluk, 90 ila 2000 yıllarda Azadiya Welat Gazetesi ile yaptıkları bir röportajda, 500 yıl önce Erzurum, Kars çevresinden göç ettiklerini ve çok eski bir Kürt aşireti olan Redki aşiretine mensup olduklarını ve ayrıca çoğunluğunun günümüzde Kürtçe, Azerice ve Farsça bildiklerini söylemiştiler.

44: Redkilerde şehir isimleri ile özdeşleşmiş aile isimleri var; Mala Bazidiya, Mala Zêdka, Mala Rewani, Mala Bayburtliya v.b.

45: Êzdi Kürtlerin büyük bir ibadethane açıp, her yıl düzenli olarak ziyaret edip, kurbanlar kestiği Ermenistan'daki Şamiran köyü, eski bir Redki köyü olup, tapusu halen Redki aşiretinden bazı ailelerdir.

46: Redkiler Erivan'dan göç ettikten sonra, bazı aileler Kızıl Kürdistan'da (Karabağ) kalmaya devam etmiştir. Bu ailelerde 90lı yıllardaki Ermeni-Azeri savaşında çeşitli Asya ülkelerine sürgün edilmiş, sürgünü kabul etmeyenlerde öldürülmüştür. Azerbaycan'a göç eden Redkiler ve diğer Müslüman Kürtler, büyük oranda asimile edilmişlerdir. Kürt olduklarını bilirler ama Kürtçe bilmezler.

47: Azerbaycan, İran ve Nahçıvan'da birçok kayıp Redkanlı aile vardır. Nahçıvan Hakmehmet köyündeki Redkiler ve İran Pıncarlu köyündeki Redkili bazı aileler, ilk defa sitemiz Êla Redkan tarafından bulundular. Ayrıca İran Qoçuhan şehrinde ve İran Horasan bölgesinde de bir çok Redkili aileler yaşıyor. Horasan'da Redkan isimli bir köyde var.

48: Eski Ağrı bld başkanı Hüseyin Yılmaz (Kazlı köyü), Eski Diyadin bld başkanı Xezal Aras (Walierep köyü), eski Iğdır bld başkanı Mehmet Nuri Güneş (Ramazankent köyü), eski Tuzluca bld başkanı Mehmet Gültekin, şu anki Hdp Iğdır milletvekili Habip Eksik (Evci köyü) Redki aşiretindendirler.

49: Redki aşiretinden Ali Ağa (Eliyê Keleş) Ağrı isyanında, isyana destek veriyor gerekçesiyle, oğulları ile birlikte tutuklanır. Ali Ağa hapiste hayatını kaybeder. Ağrı Direnişindeki Altındiş Osman, onun eşinin akrabasıdır.

50: Guli Cewer Ağa'nın oğlu Eyüp Paşa'nın büyük oğlu Hüseyin Ağa, Cizre Beyi Bedirhan Bey'in yedinci kızı Fahriye hanımla evlenmiş. Ayrıca Eyüp Paşa, Bedirhan Beyin oğlu Bahri Paşa'ya bir kızını vermiş.

51: Mela Mahmudê Bazidi'nin 1850-56 yılları arasında yazdığı 'Kürtlere dair tanıtım yazıları' adlı kitabında, "Beyazıd çevresinde 2000 evleri olan Zilan Aşiretinin liderliğini, Cemaleddin Bey'in evi yapar. Bu aşiret zaman zaman İran ve Erivan'a gider" der. Bazidi'nin bahsettiği Cemaleddin Bey, Ağrı Redkilerinden, Dambat köyünde yaşayan Durmuş ailesi ve Yukarı Saklıca (Wêrateg) köyünde yaşayan Yazıcı ailelerinin dedesidir.  Cemaleddin Bey'in diğer ismi, Mirxan Beg'dir.

52: Ermeni kökenli Rus General Loris Melikov, Ermenileri destekleyip Müslüman Kürtlere hakaret edince, Guli Cewer Ağa'nın oğlu Eyüp Paşa, Redki aşiretinden 700 aile ile Osmanlı'ya göç ediyorlar. Eyüp Paşa o zaman 50, kardeşi Eleşref Bey 26 yaşındaymış. Birçok yerde Eyüp Paşa'nın Osmanlıya bilgi verdiği ve bu Ruslarca tespit edildiği için Osmanlıya iltica ettiği yazılır ama, bu bilgi doğru değildir.

53: Kağızman Redkilerinde bulunan bir soy ağacında yazıldığına göre: 4. Murad Erivan Seferinde, Redki aşiretinden Mıhemed Ağa'ya top ve ferman verir. Ferman'ın Tahran Müzesinde olduğu söylenir.

54: 1 Ocak 2023 itibariyle tespit ettiğimiz kadarıyla Redkan aşireti Türkiye'de 366 köyde yaşamaktadır. İllere göre köy sayıları şu şekildedir: Kars'ta 94, Ağrı'da 84, Iğdır'da 46, Erzurum'da 41, Muş'ta 39, Van'da 35, Ardahan'da 11 ve diğer şehirlerde 16.

55: 1 Ocak 2023 itibariyle tespit ettiğimiz kadarıyla Redkan aşireti 1174 soy isim alıp, en çok kullanılan 5 soy isim şunlardır: Demir (38 farklı Redki köyünde var), Aslan (35 farklı Redki köyünde var), Kaya (34 farklı Redki köyünde var), Aydın (33 farklı Redki köyünde var), Yıldırım (28 farklı Redki köyünde var).