12 Eylül 2018 Çarşamba

Redki Aşireti Rewan'a Kaçan Êzdilere Yardım Etti

Rusya, Ağrı, Kars ve çevresini aldığında, Ağrı Tutak ilçesi köylerinde yaşayan Sipki aşiretinden Êzdi Kürtler, Rus Devletinin yaklaşımından çok memnun olurlar.
Bir tas su aldıklarında bile, parasını verirler. Ruslar bu bölgelerden çekilince, Êzdi Kürtler diyorlar "madem Ruslar bu kadar iyiler, biz neden onların ülkesine göç etmeyelim?" Osmanlı'nın ağır vergilerinden bıkan Êzdi Kürtler, önce Kars'a, oradan ise Rewan ve çevresine göç ederler. Ancak, göç sürecinde Osmanlı onlara bir çok defa saldırır (ayrıntılı bilgiler için Heciyê Cındi'nin Hewari adlı romanına ve Erebê Şemo'nun Jiyana Bextewar ve Şıvanê Kurmanca isimli kitaplarına bakabilirsiniz).

Êzdi Kürtler göç süresince bir çok defa saldırıya uğrayıp, büyük kayıplar verince, Rewan ve çevresinde yaşayan Redki aşireti, onların imdadına yetişip, Rewan'a geçmelerine yardım eder.

O günleri Hewari adlı Kürtçe romanında anlatan büyük yazar Heciyê Cındi, kitabının 1967 yılı basımının 155inci sayfasında şöyle der:
"Ey cemaat, ey Sipki aşiretinden kardeşler, gözünüz aydın, bizimki de beraber. Bu güne ulaştık. Gördünüz mü, Rus paşası bize hiç birşey dedi mi? Bugünden sonra kafanın üstüne altın da koysan, kimse sana 'kimsin, nereye gidiyorsun?' demez. Buradan, Allah'ın evine kadar, Rus Devletinden razıyız. Zavallı halkımıza sahip çıktı, bizlere merhamet gösterdi... Ermeni kardeşlerimizden de razıyız, yardımımıza geldiler. Hesen Ağa'dan ve Guli Cewer Ağa'dan da razıyız. Aşiretleri ile imdadımıza yetiştiler."

Yazının orjinal Kürtçesi aşağıdadır:


Êzdi Kürtler, daha sonrasındaki yıllarda, tamamıyla Rewan çevresine göç ettiler. Oradaki Müslüman Kürtler onları sevinçle karşıladılar. Ama sonrasındaki yıllarda, Ermeniler, Rusların teşvikleri ile Müslüman Kürtleri Rewan çevresinden göçe zorladılar.

Göçten önce Redki aşiretinin bir kısmı Iğdır Tuzluca'da, bir kısmı Nahçıvan- Türkiye arasındaki Sarxan (Dilucu) bölgesinde, geriye kalanının tamamı Rewan çevresinde yaşardı. Redki aşireti, o bölgenin en kalabalık aşiretiydi.

Redkiler haricinde, orada Bırukiler, Cemaldilerin bir kısmı, Azizilerin bir kısmı, Mıllilerin bir kısmı, Celalilerin bir kısmı ve Şemskilerin bir kısmı yaşardı.

Rewan çevresinden göç eden Redki aşireti, günümüzde Ağrı, Iğdır, Kars, Ardahan, Muş, Erzurum ve Van'da, yaklaşık 300 köye yaşıyor.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder