1818 yılında Sipki aşireti, İran'ın elinde olan Rewan'dan bin koyun alıp Osmanlı sınırlarına getiriyor.
İran, Osmanlıya elçiler gönderip bu koyunları geri ister ama Osmanlı'da sınırlardan sorumlu olan Derviş Paşa bu talebi kabul etmez.
Bunun üzerine Sipki aşireti ile o zaman araları iyi olmayan Redki aşireti, Hüseyin Ağa Çongdeve önderliğinde Van topraklarına sürülüyor. İran'ın amacı; birbirleri ile araları iyi olmayan iki aşiret savaşsın ve böylece hem Sipki aşiretinden intikam alınsın, hem de Osmanlı topraklarında karışıklık meydana gelsin.
Ama Redkan aşireti bu planı anlamış olmalı ki, Sipki aşireti ile herhangi bir savaşa gitmez. Bunun üzerine İran ordusu, Erciş'de Redkan aşiretine saldırıyor. İranlılar Rewan Serdarı Hasan Han komutasında on bin askerle Erciş'de Redkan aşiretine saldırırlar. İranlılar bu savaşı kazanamayınca, Redki, Sipki ve Erciş ahalisine ait yüz bin hayvanı alıp İran'a götürürler.
Derviş Paşa, Osmanlı'ya, İran'ın Van'da bütün köyleri yıkıp, harap ettiğini bildirip, yardım talebinde bulunur ama talebine olumlu cevap verilmez.
Sıtkı Uluerler’e göre, Osmanlı İran savaşı olarak geçen 1821 yılında başlayan savaşın en önemli sebeplerinden biri de Sıpikanlı ve Haydaranlı Aşiretleri meselesidir. Osmanlı-İran harbinin çıkış sebepleri içerisinde doğu havalisindeki bazı Kürt aşiretlerinin İran askerine katılarak Kars Eyaletine bağlı Kağızman Sancağına saldırılayla bölge ahalisinin hayvanlarını ve eşyalarını iki devlet arasındaki anlaşmalara aykırı bir biçimde gasp edip İran’a götürmeleri söz konusu olmuştur. Bu sürede Bâyezıd ahalisinin bazı emval ve eşyasının kervan ile Erzurum’a gelişleri sırasında Revan Eyaleti dâhilinde bulunan Hacı Bayram isimli köy yakınlarında, Redkanlı Hasan Ağa’nın üç yüzden fazla süvarisi ve piyadesiyle bir miktar İran süvarisi kervana saldırmıştır. Bu saldırı neticesinde kervanda bulunan bazı kişiler yaralanmış ve bazısı da öldürülmüştür. Bunun dışında, kervandaki mallar ve hayvanlar gasp edilmiştir. Bu sırada kervandaki üç yük tüccar malı Revan Kalesine gönderilmiştir. Ayrıca Sıpikan aşireti mensuplarının Kars bölgesinden İncesu, Ortaköy, Başköy ve sair altı köy ahalisinin davarlarını sürüp götürdükleri de belirtilmiştir.
Kaynak:
1: Uluerler, Sıtkı (2009); XIX. Yüzyıl İlk Yarısında Osmanlı-İran Siyasi İlişkileri
(1747-1848). Basılmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Elazığ, sayfa 269, 275).
2: Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Hattı Humayun, dosya 452 gömlek no, 2239, Tarih 15.02.1233
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder