27 Haziran 2019 Perşembe

Redki Aşiretinin Eski Köyleri

Şuan Ağrı, Kars, Ardahan, Iğdır, Muş ve Erzurum çevresinde 300 küsur köyde yaşayan Redkilerin tamamı yüz yıl öncesine kadar Rewan ovasında (Erivan-Iğdır) yaşıyordu. Artık Rewan doğumlu Redkiler hayatta değiller ama çocuklarına, torunlarına hangi köylerden geldiklerini anlatmışlar. Şuana kadar tespit ettiğimiz bazı eski Redki köyleri şunlardır:


1: Mıstekalo (Sineg'de)
2: Camuşvan
3: Şamiran
4: Kapırtçi
5: Qatırvan
6: Seetıli (1971de şehir olmuş)
7: Sukar
8: Qecerevat - Qecerebad (Yıkılmış, sonradan yeniden kurulmuş yeni ismi Şeransovhoz. Şamiran köyüne yakın). Sonra suyu yok diye tekrar boşaltılmış.
8: Hebılkend (1935te Kalinin yapılmış. Şimdi Ararat Sofxoz). Kaniya Hebılkendê isimli çeşmesi, hala da Redki aşiretinden yaşlılar tarafından anlatılır.
9: Varankso (Redki aşiretinin meşhur dengbêji, Dengbêj Reso'nun dedelerinin köyü)
10: Kelekut - Kelekuta (Şamiran köyüne yakındır. Şimdi harabedir.)
11: Vang
12: Beyremeli (şimdi yok olmuş, harabe)
13: Camuşvana mezın (şimdi Elegez)
14: Xalisa (1988de Redkiler buradan sürüldü)
15: Devexırabe
16: Şirazli (şimdi Vosketap)
17: Çimenliya jêrin
18: Çimenliya jorin
19: Kantravat (Qantrevat, Qontrevat)
20: Qerqa
21: Gilanlar
22: Goma Redka (Elegez'in eteğinde)
23: Xırbeli
24: Şorexav
25: Kotakli (Eçmiadzin'de)
26: Ervart (Eçmiadzin'de)
27: Uca (şimdi Ujan)
28: İlmezli
29: Eleferec (Köy Maku'da, Redkiler kurmuş)
30: Elehaco (Köy Maku'da, Redkiler kurmuş)
31: Öküzlü [Okızli] (Çamurlu köylerindeki bazı aileler, bu köyden geldiklerini söylerler).
32: Xerbegli
33: Neciliya Jêrin (yeni ismi Seyadnova)
34: Boqetin
35: Pirmelek (şimdi Tatul)
36: Qergebazar - Kargapazar (şimdi Haykaşen)
37: Seredovka
38: Aks

Yaylalarımız

1: Kaniya Bızına
2: Axmaxan (Armixan) (aynı zamanda dağ ismidir)
3: Zozanê Egrîcê
4: Zozanê Çekema (İsmi Redki aşiretinin Çekemi kabilesinden gelir yada tam tersi.)

Çeşmeler

1: Kaniya Pizmar: Elegezdeki bu çeşmenin etrafı paslanmaz çiviler ile süslenmiş. Ondan bu isim verilmiş.
2: Çılkani: Elegez'de.
3: Avatırş: Elegez'de. Avatırş, Geliyê Cewer Ağa'ya yakındır.

Eski köylerimizin nüfusu:

Beyremeli: Köyde 1873 yılında 53 kişi, 1886 yılında 87 kişi, 1897 yılında 132 kişi, 1908 yılında 82 kişi, 1916 yılında ise 100 kişi yaşıyordu. 1918 yılında Ermenilerin, Redkileri sürmesi ile 1920 yılında köy harabeye dönmüştür (kaynak: wikipedia).

Pirmelek: Köyde 1873 yılında 91 kişi, 1897 yılında 329 kişi, 1908 yılında 164 kişi, 1914 yılında 176 kişi, 1916 yılında 404 kişi, 1918 yılında 261 kişi yaşıyordu. 1918 yılından sonra köye Ermeniler yerleşti (Kaynak: wikipedia).

1 yorum:

  1. Du çiyayên Boqetîn hene, ya mezin û ya piçûk.

    Ber çîyayê Boqetîn dîsa 3 gund hebûn
    1. Gundê Ayîv (Dûzkend)
    2. Gundê Hemê
    3. Gundê Egît
    4. Gundê ??? (nayê bîra min)
    Ew 4 bira yê hevdu bûne, kurdê musulman.
    Lê pştî Boqetîê dîsa gund hene Gelto, Heko, Tilik.

    Gundek jî dîsa pêşberî Dûzkendê, navê wî gundî jî Qibixtepe ye.

    Ez bawarim ew gundê Hemê bûye, çim ku ber sîngê Boqetîne, orta Dûzkendê û Boqetîê.

    Zarokatiya min wira derbaz bûye. Ez Dûzkendê dayîk bûme.

    Torin Bûdî Kurdî

    YanıtlaSil